یکشنبه ۱ اردیبهشت ۱۳۹۲ - ۱۶:۴۵
۰ نفر

علیرضا سلطانی: یکی از نگرانی‌های عمده که این روزها فعالان و کارشناسان اقتصادی با آن دست‌به گریبان هستند، بلندشدن موج پوپولیسیم (توده‌گرایی) در آستانه انتخابات ریاست‌جمهوری است.

آثار و علائم گرایش نامزدهای احتمالی ریاست‌جمهوری یازدهم به شعارهای توده‌پسند و پوپولیستی هم با نزدیک شدن به ایام انتخابات پررنگ‌تر می‌شود.هیجانات پوپولیستی آفت بزرگ انتخابات در همه کشورها اعم از توسعه یافته و درحال توسعه است منتها درجه و میزان کارکرد آن در نتیجه انتخابات به میزان انسجام ساختارهای اقتصادی و اجتماعی جوامع بازمی‌گردد. به‌طور طبیعی در اقتصادهای توسعه یافته که قدرت مانور دولت‌ها برای تغییر ساختارهای نهادینه شده اقتصاد کم است، شعارهای پوپولیستی کارایی چندانی در نتیجه انتخابات ندارد اما در کشورهایی که دولت‌ها نقش اول را در اقتصاد بازی می‌کنند و به منابع عظیم مالی و امکان توزیع آن در سطح جامعه با سلیقه خود دسترسی دارند، این ابزار(شعارهای پوپولیستی) نقش قابل توجهی در نتیجه انتخابات دارد.

واقعیت این است که پوپولیسیم آفت بزرگ روندهای توسعه‌ای در کشورهای درحال توسعه است. تجربه کشورهای مختلف ثابت کرده است که پوپولیسم اگرچه در کوتاه‌مدت، در بهبود شرایط اقتصادی توده‌های مردم می‌تواند مؤثر باشد اما در میان‌مدت و بلندمدت، علاوه بر بروز شرایط رکودی و کاهش توان رقابتی اقتصاد ملی، شرایط و وضعیت اقتصادی و رفاهی توده‌های مردم را بدتر کرده، توان خرید آنها را به‌طور محسوس کاهش داده و زمینه بروز برخی التهابات اجتماعی و سیاسی را فراهم می‌سازد.

سیاست‌های پوپولیستی موجب انتقال یا به‌عبارت دیگر انحراف منابع اقتصادی از بخش‌های زیرساختی و توسعه‌آفرین به بخش‌های مصرفی و هزینه‌ای می‌شود. در پیامد سیاست‌ها و برنامه‌های پوپولیستی چیزی جز کاهش رشد اقتصادی، افزایش نقدینگی، افزایش تورم و کاهش بهره‌وری نیست.

بخش قابل توجه شرایطی که امروز بر اقتصاد ایران حاکم است نتیجه و پیامد سیاست‌ها و برنامه‌های عامه‌پسند و پوپولیستی در سال‌های اخیر است که به‌طور مشخص در پرداخت یارانه نقدی تجلی پیدا کرده است. در نتیجه حاکم‌شدن روحیه پوپولیستی بر نظام اداری و سیاسی کشور و جاگزینی منطق و کار کارشناسی با سلیقه‌گرایی، بخشی‌نگری و شعارزدگی رشد اقتصادی کشور به صفر درصد رسیده، نقدینگی از 65هزار میلیاردتومان در سال 84به 440هزار میلیارد تومان بالغ شده، تورم از مرز 30درصد گذشته، قدرت خرید مردم در طول یک سال به نصف رسیده و بیکاری افزایش یافته است.

این شرایط درحالی رقم خورده که دولت‌های نهم و دهم در حدود 700میلیارد دلار درآمد نفتی داشته اما این درآمدهای بی‌سابقه به جای تزریق و هدایت به بخش‌های واقعی اقتصاد و سرمایه‌گذاری در تولید و صنعت، به بخش‌های مصرفی و هزینه هدایت شد که نتیجه آن چیزی جز افزایش نقدینگی و تورم نبوده است. این شرایط هشداری است به نامزدهای انتخابات ریاست‌جمهوری.

اگرچه دولت فعلی بدون توجه به حال و روز اقتصاد کنونی کشور با درپیش گرفتن روش غلط تبلیغاتی و باهدف بهره‌برداری سیاسی و انتخاباتی همچنان با طرح شعارهایی مبنی بر امکان پرداخت 250هزار تومان یارانه در هر ماه، واگذاری زمین‌های ملی به مردم و شعارهایی از این قبیل، بر طبل پوپولیسیم می‌کوبد اما شرایط کنونی اقتصاد کشور و منابع ملی ایجاب می‌کند که نامزد‌های انتخابات ریاست‌جمهوری با درس‌‌گرفتن از تجربه هشت سال گذشته و رنجی که بر اقتصاد کشور و مردم رفت، عقلانیت در پیش گرفته و با دوری از هیجانات انتخاباتی و توده‌پسند که مخصوصا از برخی مراجع رسمی دولتی ترویج می‌شود، خود، دولت آینده و اقتصاد کشور را مجددا در دام پوپولیسم نیندازند و یا به این شعارها و سیاست‌ها دامن نزنند.

کد خبر 210374
منبع: همشهری آنلاین

برچسب‌ها

پر بیننده‌ترین اخبار اقتصاد كلان

دیدگاه خوانندگان امروز

پر بیننده‌ترین خبر امروز